منهول (Manhole) (به معنی: آدم رو)نوعی از اتصالات است که برای متصل کردن چند شبکه و خط راه رو به هم مورد استفاده قرار میگیرد. مثلاً در سیستم فاضلاب برای آنکه چندین خط لوله فاضلاب را به یکدیگر متصل کنند و به یک مسیر هدایت نمایند از منهول استفاده میشود و یا در سیستمهای مخابراتی برای دسترسی به مسیرهای کابلها در زیر زمین استفاده میشود. البته همگی در سطح شهر به انواع آنها برخوردیم، دریچههایی که در سطح زمین موجود است و برای کاربریهای مختلفی استفاده میشود (آب و فاضلاب، تلفن، برق و...) و منهول در واقع برای دسترسی آسان انسان به داخل کانال است و در آنها را با درپوش میپوشانند. منهولها را از جنس بتن، آجر , پلی اتیلن و پلاستیک میسازند که بنا به کاربری متفاوت خواهد بود و همچنین درپوشهای آنها نیز از جنس پلی اتیلن , فولاد , چدن و... است.
انواع منهول تقسیمبندی منهولها را باید با توجه به محل کاربردآن به دو دسته منهول های با قطر کم و منهول های با قطرهای بالا خلاصه نمود. منهول های با قطر کم در خطوط فرعی شبکه بنا به موارد ذیل به مورد استفاده قرار میگیرند.
1. کم بودن قطر لوله ها
2. کم بودن دبی جریان
3. تعداد زیاد لوله های وارده
دلایل استفاده از منهول ها با قطر بالا در خطوط اصلی شبکه :
1.در خطوط اصلی و خطوط انتقال
2.قطر لولهها زیاد است
3.دبی جریان بالا است
4.تعداد محدود لوله های وارده
با توجه به نوع کاربرد می توان این منهول را از نظر مواد اولیه ساخت به شکل زیر خلاصه نمود :
1. منهول های بتنی پیش ساخته(منهول سنتی)
2. منهول های بتنی ساخت درجا(منهول سنتی )
3. منهول آجری به همراه ملات
4. منهول های GRP
5.منهول های پلی اتیلنی
منهولهای سنتی
این منهول ها با مصالح سنتی مانند آجر، سیمان و بتن ساخته میشوند که در گذشته بسیار مورد استفاده بوده است و کاربردهای فراوانی داشته است، که البته هنوز هم در برخی از مناطق و کاربریهای خاص به عنوان تنها و آخرین راهکار مورد استفاده قرار میگیرد، مثلا در کانالهای انتقال خط تلفن که در زیر رمین قرار گرفته است منهولهای بتنی بسیار کاربرد دارند ولی اما در انتقال فاضلاب و سیالات منهولهای پلی اتیلنی (پیش ساخته) کاربرد دارند.